Tuổi thọ các bộ phận quan trọng trên ô tô và những điều cần biết (phần 1)
Bên cạnh động cơ, những chi tiết cơ khí nhỏ khác trên ô tô như kim phun nhiên liệu, bu-gi, má phanh,...cũng đóng vai trò quan trọng giúp chiếc xe vận hành ổn định và đảm bảo an toàn cho hành khách. Vì vậy, khi nắm rõ tuổi thọ của những chi tiết này, bạn sẽ biết được thời điểm nào cần thay thế chúng để giúp xe vận hành mượt mà hơn.
Những con số dưới đây tuy không mang tính chính xác tuyệt đối vì tuổi thọ của các linh kiện phụ thuộc rất nhiều vào điều kiện địa hình, môi trường và cả phong cách lái nhưng cũng giúp bạn phần nào hiểu hơn về những bộ phận kể trên, qua đó biết cách kiểm tra, bảo trì giúp xe vận hành trơn tru, bền bỉ hơn.
Má phanh
Có rất nhiều loại má phanh, đa số được làm bằng hợp chất composite, bằng kim loại và bằng gốm. Theo khuyến cáo của các nhà sản xuất cũng như các thợ trong gara sữa chữa ô tô, má phanh thường có tuổi thọ từ 48.000 đến 112.000 km tùy vào phong cách của người lái có hay rà phanh hay không. Tuy nhiên nếu là người lái xe cẩn thận, tuổi thọ của má phanh có thể đạt đến 160.000km. Yếu tố chính ảnh hưởng đến tuổi thọ phanh chính là nhiệt độ, ví dụ ở dòng xe nhỏ hạng A, khi bạn nhấn phanh gấp ở vận tốc 100km/h nhiệt độ sinh ra đo được trên hệ thống phanh thường là 233 độ C và nhiệt độ này sẽ càng cao đối với xe có trọng lượng càng lớn.
Để giúp tăng tuổi thọ phanh, bạn nên thường xuyên kiểm tra mực dầu phanh. Bên cạnh đó, luôn nhấn phanh từ từ, tránh việc đạp phanh gấp thường xuyên. Khi mà phanh mòn đến điểm giới hạn nó sẽ phát ra âm thanh như tiếng kim loại chà sát vào nhau, đó là lúc bạn nhận ra chúng cần được thay thế gấp.
Bu-gi
Đây là chi tiết chỉ xuất hiện ở xe máy xăng, bu-gi sẽ phóng tia lửa điện để đốt cháy hỗn hợp xăng và gió trong buồng đốt. Sau mổi lần đánh lửa, bugi sẽ bị mất đi 1 phần kim loại vì vậy, cứ mỗi 16.000 đến 32.000km, bạn sẽ phải thay thế chúng. Trong trường hợp xe đang sử dụng bu-gi làm từ iridium hoặc platinum, tuổi thọ của chúng có thể đạt mức trên 96.000km
Dấu hiệu nhận biết bu-gi “đến tuổi” là hiện tượng nổ máy khó khăn, xe rung lắc trong trạng thái không tải, tắt máy đột ngột hoặc tăng lượng tiêu hao nhiên liệu.
Rotuyn lái
Đây là bộ nằm trong hệ thống lái, nó được gắn chặt vào thước lái và trục bánh xe, đóng vai trò giúp bánh trước chuyển hướng. Tuổi thọ của nó sẽ giảm dần do sự hao mòn khi vận hành, tuy nhiên chúng ta không có được con số cụ thể về điều này, thay vào đó khi xe xuất hiện dấu hiệu sau đây, bạn sẽ biết được thời điểm cần thay thế rotuyn lái.
Cụ thể, xe di chuyển bị lệch về 1 bên khi để thẳng lái hoặc khi tài xế nhấn phanh, mặt trong và ngoài của lốp có dấu hiệu mòn không đều. Dấu hiệu dễ nhận thấy nhất là phần đầu xe phát ra tiếng “cụp” của kim loại gõ vào nhau khi bạn đánh lái để đỗ xe. Bên cạnh đó, bạn cần thay thế routuyn bên trái và bên phải cùng lúc, để đảm bảo sự ổn định cho xe.
Kim phun nhiên liệu (béc phun)
Khi kim phun nhiên liệu bị yếu hoặc ngừng hoạt động, piston sẽ không đủ lực để xoay dẫn đến lượng nhiên liệu không được đốt cháy hết và xe có hiện tượng bị “giật cục”. Khi kim phun nhiên liệu bị hỏng, nó thường gây ra 2 hiện tượng đánh lửa sớm hoặc đánh lửa trễ. Theo đó, đối với trường hợp đánh lửa trễ, áp suất sinh ra khi hỗn hợp xăng và gió bị piston nén lại có thể phá hỏng động cơ. Ngược lại, đối với hiện tượng đánh lửa sớm, hỗn hợp nhiên liệu sẽ phát nổ trước khi bu-gi phóng tia lửa điện, điều này sẽ khiến nhiệt lượng sinh ra vượt quá tầm kiểm soát và phá hủy piston.
Theo các nhà sản xuất kim phun nhiên liệu, hệ thống này có tuổi thọ là 1 tỷ chu kỳ hoạt động, đồng nghĩa với việc chúng không cần được thay thế. Thay vào đó sau mỗi 15 đến 20.000km bạn nên vệ sinh chúng bằng dung dịch súc rửa béc. Đặc biệt, hệ thống lọc nhiên liệu đóng vai trò bảo vệ kim phun khỏi các tác nhân gây tắc nghẽn, vì vậy bạn nên thường xuyên kiểm tra và thay thế bộ lọc này.