Tìm hiểu sự cố lật ô tô và cách phòng tránh

Nguyên nhân động học

Về mặt động học, xe có khả năng lật dọc hoặc lật ngang. Với lật ngang, nguyên nhân thường do việc duy trì tốc độ cao khi vào cua. Khi vào cua, xe sẽ chịu tác dụng 3 lực khác nhau gồm: lực ma sát từ mặt đường tác động lên lốp, lực quán tính (ly tâm) và trọng lực (theo trọng tải xe). Thông thường, trọng lực sẽ giữ cho xe không bị lật ngang.

Trong khi đó lực ma sát và lực ly tâm có xu hướng kéo xe bị lật ra phía ngoài vòng quay của bánh xe. Khi cả hai lực trên thắng được trọng lực của xe thì xe bị lật ngang. Và nếu xe có trọng tâm càng cao thì càng dễ lật hơn. Đó cũng là lý do những xe gầm cao như xe thể thao đa dụng SUV, van, bus thường dễ lật hơn dòng xe ô tô sedan hay xe hatchback.

Với trường hợp lật dọc, khi xe chạy với tốc độ cao mà đâm phải xe khác hay chướng ngại vật nào đó. Lúc này, lực quán tính của xe sẽ khiến xe quay quanh tâm của chướng ngại vật. Vậy nếu tốc độ càng lớn thì rủi ro bị lật ngửa càng cao.

Các nguyên nhân khác khiến xe ô tô dễ bị lật

Đó chính là những nhóm nguyên nhân như hành vi lái xe, loại xe, các yếu tố tự nhiên khác… Cục quản lý an toàn giao thông đường bộ Mỹ (NHTSA) đã công bố các tác nhân thường xuyên có mặt trong các vụ lật xe ô tô:

Tốc độ

Theo một nghiên cứu của Cục an toàn giao thông đường bộ Mỹ, có hơn 40% vụ lật xe liên quan tới việc chạy xe ở tốc độ cao. Và họ cũng đã chỉ ra rằng có hơn 70% vụ lật xe xảy ra nếu tốc độ lưu thông hơn 80 km/h.

Điều kiện giao thông

Ở Việt Nam, hạ tầng giao thông còn nhiều hạn chế, vì thế rủi ro bị các vụ lật xe cao hơn. Ở nhiều nơi, chất lượng đường sá không đạt chuẩn, mặt đường có nhiều mấp mô mà lại khá vắng vẻ (đặc biệt là ban đêm). Do đó nếu người điều khiển xe ô tô không quen đường và lưu thông với tốc độ cao rất dễ bị lật xe.

Người lái dùng chất kích thích

Có 50% các vụ tai nạn lật xe là do việc người điều khiển xe ô tô sử dụng chất kích thích như rượu, bia… Do bia, rượu sẽ gây nên các hiện tượng mất tập trung, giảm khả năng quan sát, ảnh hưởng đến cơ bắp. Từ đó, việc uống bia rượu sẽ khiến người lái xe giảm hoặc mất khả năng phản ứng trước những tình huống nhanh, dẫn tới những vụ tai nạn.

Cấu trúc cơ bản của dòng xe

Nói một cách khách quan thì mọi loại xe đều có rủi ro bị lật, thế nhưng những chiếc xe có trọng tâm cao (như đã nói ở trên) như SUV, xe bán tải, xe tải sẽ có rủi ro lật cao các loại xe khác, dù không có va chạm. Do đó, bạn cần nắm vững nguyên lý này khi điều khiển các dòng xe trên, đặc biệt tại những khúc cua.

Thói quen điều khiển xe

Cơ quan quản lý an toàn giao thông đường bộ Mỹ đã chỉ ra rằng có hơn 70% tai nạn lật xe do người lái mất tập trung bởi sự chủ quan hoặc những thói quen xấu. Đa phần các vụ lật xe tại Mỹ xảy ra lúc người lái xe đang nghe điện thoại hoặc đang ăn uống và dẫn đến tai nạn.

Một số lưu ý giúp tránh lật xe ô tô

1. Bạn phải tập trung quan sát kỹ xe và sử dụng các quy tắc 2 giây và quy tắc 4 giây để có thể kịp thời xử lý nhanh các tình huống xảy ra khi lưu thông.
2. Khi vào vòng cua, bạn cần giảm tốc độ lại, không nên để tốc độ quá cao khi vào cua dẫn đến những tai nạn đáng tiếc.
3. Chọn sử dụng các xe có công nghệ an toàn chống lật hoặc sử dụng các loại bánh xe bám đường tốt để giảm thiểu nhất rủi ro lật xe.
4. Khi trời mưa hoặc mây mù thì bạn cần tăng khoảng cách đối với xe phía trước, để có thể kịp thời xử lý khi có phát sinh tình huống.
5. Chú ý các bảng chỉ dẫn đường, nếu có bảng cảnh báo đường trơn trượt hoặc biển “đoạn đường thường xảy ra tai nạn” thì cần phải giảm tốc độ xuống để đảm bảo an toàn cho mình và mọi người.

Chúc các bạn thượng lộ bình an!!!

Carmudi Vietnam là website hàng đầu trong việc cung cấp thông tin và trao đổi mua bán ô tô đáng tin cậy nhất tại Việt Nam!