Điều hòa lực phanh quan trọng như thế nào?

Đặt vấn đề về sự trượt bánh xe sau và sự cần thiết của bộ điều hòa lực phanh

Xét một xe đang phanh:

Gọi G là trọng lượng xe; Z1, Z2 là phản lực từ mặt đường lên bánh xe trước; Pp1 và Pp2 là lực phanh trên các bánh xe trước và sau; Pj là lực quán tính của xe. Trong lượng phân bố lên các bánh xe trước tăng lên do có lực quán tính Pj, trong khi trọng lượng ở các bánh sau giảm đi. Điều này khiến khả năng bánh sau kém hơn bánh trước.

Nếu bánh trước vẫn đảm bảo bám đường tốt, các bánh sau đến một giới hạn nào đó sẽ bị trượt lết vì dẫn động phanh áp suất tới các bánh xe là như nhau.

Để hạn chế điều này, các kỹ sư ô tô đã làm như sau: 

Ta có tỉ lệ hợp lý của mo-men phanh sinh ra trên các cơ cấu phanh các bánh trước và sau khi phanh cực đại là:

Mp1/Mp2 = (b+φh)/(a-φh)   

Bánh xe cầu sau sẽ trượt lết trong lúc lực phanh cầu trước chưa đạt cực đại nếu mo-men phanh sinh ra trên các cơ cấu phanh các bánh xe trước và sau không tuân theo tỉ lệ trên.

Hệ thống phanh có Mp1 và Mp2 bằng/khác nhau nhưng không thay đổi được tỉ lệ thường gặp phải vấn đề này. Vì thế, những xe sở hữu hệ thống phanh này không sử dụng triệt để phanh cực đại trên tất cả các bánh xe.

Bộ điều hòa lực phanh là một trong các kết cấu trên xe nhằm nâng cao hiệu quả phanh, giảm mài mòn lốp, tăng khả năng điều khiển xe và nâng cao độ an toàn chuyển động.

Cơ sở của bộ điều hòa lực phanh

Nguyên tắc 1: Giảm áp suất dẫn động phanh tới cầu sau

Việc giảm áp suất dẫn động phanh đến các phanh sau thực hiện được với hệ thống phanh dẫn động bằng chất lỏng hoặc khí nén. Hệ thống phanh dẫn động cơ khí không được áp dụng.

Nguyên tắc 2: Dựa vào đường lý tưởng

Với hệ thống phanh dẫn động chất lỏng hoặc khí nén, mo-men sinh ra trên cơ cấu phanh có quan hệ với áp suất p của chất lỏng (hoặc khí nén) theo quy luật nhất định. Dựa vào đó, ta có thể xây dựng đồ thị biểu diễn như trên.

Trên hình:

• p1 và p2 là áp suất phanh đến các cơ cấu phanh bánh trước và bánh sau,
• Đường 3 là đường áp suất phanh thực tế.
• Đường 1 là đường áp suất phanh hợp lý khi xe đầy tải,
• Đường 2 là khi xe không tải.

Đường 1 và 2 còn được gọi là các đường phân bố áp suất phanh lý tưởng. Ngoài ra, còn có tập hợp một họ đường gồm các đường ứng với một tải trọng nào đó của xe. Điều hòa lực phanh sẽ điều chỉnh p1 và p2 cho gần với đường phân bố áp suất lý tưởng. 

Đường màu đỏ là một ví dụ minh họa sau khi dùng bộ điều hòa lực phanh mà chúng ta sẽ đạt được.

Carmudi Vietnam là website hàng đầu trong việc cung cấp thông tin và trao đổi mua bán ô tô đáng tin cậy nhất tại Việt Nam!